Bu 6 Etkinlikle Eleştirel Düşünme Becerilerinizi Geliştirin

Hayatımızın her alanı için bu kadar çok kural ve rutinin olduğu bir zamanda, eleştirel düşünmeyi keşfetmek, daha az “kısıtlayıcı” ve “sıkıcı” olmanın alternatif yollarını elde etmemize izin verecek bir çözüm olabilir. Bu yeteneğin zenginliği, tekrar tekrar sorgulama olanağında yatar.

Hayatın herhangi bir alanında eleştirel düşünmeyi nasıl kullanabileceğimize daha yakından bakalım.

Eleştirel düşünme nedir?

Eleştirel düşünmenin uyandırdığı ilgiden dolayı birçok tanımı vardır. Bunlardan biri, ne olduğu ve neyi temsil ettiğiyle ilgili bazı temel fikirleri özetler: Bu, ilk düşünmenin kalitesinin iyileştirildiği bir düşünme tarzıdır. Sonuç, hayati sorunları ve soruları netlik ve hassasiyetle formüle eden deneyimsiz bir eleştirel düşünürdür.

Ancak, sadece bu değil. Eleştirel bir düşünür ilgili bilgileri toplar ve soyut fikirleri kullanabilir. Ayrıca test edilmiş ve doğrulanmış çözümlere ulaşırlar.

Eleştirel düşünme, görünenin, bilinenin ve kabul edilenin ötesine geçmeye çalışan bilişsel bir süreçtir. Diğer olası alternatifleri bulur ve iyileştirmeye yönelir. Bu, düşünmeyi ve bir amaçla soru sorma alıştırmasını gerçekleştirmemizi içerir.

Facione’ye göre bu tür düşünme, analiz etme, çıkarımda bulunma, yorumlama, açıklama, öz düzenleme ve değerlendirme gibi becerileri içerir. Aynı zamanda özgür ve bağımsız düşüncenin bir parçasıdır.

Son olarak, eleştirel düşünmenin diğer yönleri şunlardır:

• Facione (2007), daha önce bahsedilen makalede, kişinin eleştirel düşünmeyi başarabilmesi için kendi kendini düzenlemesi gerektiğine işaret etmektedir. Bu, düşüncelerini bir sonraki seviyeye taşıdıkları, onu büyüttükleri, ancak orada kapana kısılmadan, bunun son olduğuna inandıkları anlamına gelir. Bunun yerine, önceki adımları gözden geçirmek ve her zaman işleri bir adım daha ileri götürmeye çalışmakla ilgilidir.
• Düşüncede netlik de anahtardır. Bilgileri parçalamak ve her seferinde yalnızca bir fikre dikkat etmek önemlidir. Düşündüğümüz konsepti sentezlemek ve başkasıyla paylaşmak da mümkün. Fikri akılda tutmanın başka bir yolu, onu önceki bilgi veya deneyimlerle ilişkilendirmektir.
• Çözmeye çalıştığınız ana konuya odaklanmak her zaman en iyisidir. Bu sayede kafa karıştırıcı eklemeler ve ayrıntılar arasında kaybolmaktan kurtulursunuz.

Bunu kesinlikle ilginç bulacaksınız: Gözlerinizi Açın: Hayat Bize Her Zaman Yol Gösterir

Eleştirel düşünmeyi geliştirmeye yönelik etkinlikler

Eleştirel düşünme becerilerinizi geliştirmek için deneyebileceğiniz etkinliklerden bazıları şunlardır:

1. Başka bakış açıları olduğunu kabul edin. Aklınızı yeni fikirlere açık tutun. Başkalarının neden belirli bir şekilde düşünebileceğini anlamaya çalışın. Ayrıca, çoğunluğun görüşüne güvenmeyin.
2. Kendinizi çeşitli insanlarla kuşatın. Genel olarak kendimizi aynı şekilde düşündüğümüz için rahat hissettiğimiz çevrelerde konumlandırma eğilimindeyiz. Bununla birlikte, bu genellikle bizi uyumlu hale getirir ve dünyayı yorumlama şeklimizi önyargılı hale getirir. Kendimizi farklı düşünen insanlarla çevreleyerek, diğer gerçekleri tanırız.
3. Monotonluktan çıkın. Zaman zaman rutinleri yıkmak ve işleri farklı yapmaya cesaret etmek gerekir. Durgun alışkanlıklarınızı kırmak için her şeyi neden ve ne zamandan beri bu şekilde yaptığınızı kendinize sorun.
4. Bilgi arayın ve haberdar olun. Önyargılı olabileceğinden, gerçeklerin yalnızca bir versiyonuyla baş başa kalmaktan kaçının. Eleştirel düşünmenin açık ve düzenli bilgiye ihtiyaç duyduğunu belirtmek önemlidir.
5. Fikirleri açıklamaya ve gerekçelendirmeye çalışın. Fikirleri körü körüne takip etmek yerine nedenini araştırın.
6. Farklı karakterlerin ne düşündüğünü öğrenmek için film, dizi izleyin veya kitap okuyun. Argümanları analiz edin, bakış açılarını kontrol edin ve verdikleri kararlarla tartışmaya cesaret edin.

Okumak isteyeceğinizi düşünüyoruz: Gerçek Tutkunuzu Keşfetmek için Yedi İpucu

Eleştirel düşünmenin avantajları ve önemi

Başta belirttiğimiz gibi, eleştirel düşünme esneklik, yaratıcılık ve açıklık avantajı sunar. Konformist bir düşünce tarzı değil, yani uyarlanabilir ve her zaman büyüyor ve gelişiyor.

Özetlemek gerekirse, bu tür düşünmenin avantajlarından bazıları şunlardır:

• Sağlıklı güvensizlik, genellikle gerçek olarak sunulan şeylerden şüphe duymanıza izin verir. Bu, sadece eleştirmiş olmak için eleştirmeniz gerektiği anlamına gelmez. Ancak, araştırmaya ve yansıtmaya devam etmek için şüpheci bir tutumu sürdürmek önemlidir.
• Düşünce özgürlüğü, önceden belirlenmiş düşünceye uymamakla ilgilidir. Bu, her zaman öğrenmemizi ve büyümemizi sağlar.
• Proaktif bir tutum sürdürmemize yardımcı olur. Bu merak ve motivasyona yol açar.
• Eleştirel düşünme sağduyuyu kolaylaştırır. Son olarak, eleştirel düşünme, herhangi bir aceleci yargıyı askıya alarak, klişelerle ve önyargılarla çelişir.

İyi eleştirel düşünme becerilerine sahip bir kişi, başka birinin ne demek istediğini  gerçekten anlamak isteyecektir. Ayrıca bir karar vermek için gerekli zamanı ayırmayı da seçeceklerdir. Bu arada, eleştirel olmayan bir düşünür, basit cevapları ve ne yapması gerektiğinin söylenmesini tercih edecektir.

Eleştirel düşünme bizi ortak olandan uzaklaştırır

“Cehalet, zekadan çok daha hızlıdır. Zeka her an incelemek için durur; cehalet, tehlikeleri büyük bir hızla geçer ve hiçbir zaman dikkatini çeken hiçbir şey yoktur. Böylece, çabucak herhangi bir yere varır… özellikle de sonuçlara.” -Alejandro Dolina

Eleştirel düşünme, söylendiği gibi, duyular arasında en az yaygın olan sağduyunun karşıtıdır. Bu şekilde, özgürlüğü, çoğulluğu ve demokrasiyi teşvik etmek için yaygın olandan uzaklaşmamıza izin veren bir araç haline gelir.