Borderline (sınır) kişilik son zamanlarda sık karşılaştığımız ruhsal bir sağlık sorunu. Peki Borderline kişilik bozukluğu nedir, belirtileri neler? Borderline kişilik bozukluğu tedavisi nasıl olur? Borderline kişilik bozukluğu ve Bipolar Bozukluk arasındaki fark nedir? Medipol Üniversitesi Pendik Hastanesi Ruh Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanı Uzm Dr. Saliha Güler, Borderline kişilik bozukluğuna ilişkin merak edilenleri anlattı.
Borderline kişilik bozukluğu nedir? *
Borderline kişilik bozukluğu; kişinin düşünce ve algılama biçiminde, insanlara karşı olan duygularında ve ikili ilişkilerinde problemlere yol açan bir psikiyatrik rahatsızlıktır. ‘Sınır kişilik Bozukluğu’ olarak da adlandırılan, erken erişkinlik döneminde başlayan duygudurum değişiklikleri, sabit bir kendilik algısının yokluğu, davranış ve işlevsellikte dalgalanmalarla seyreden bir ruh sağlığı problemidir.
Borderline kişilik bozukluğunun belirtileri nelerdir? *
- Aile, arkadaş ve sosyal ortamdaki kişilerle ilgili çabuk değişen uç duygulara sahip olma
- Diğer insanlar hakkında yersiz bir şüpheciliğe kapılma, güven problemi yaşama
- Kendini sürekli olarak boşlukta hissetme
- Yalnız kalma korkusu, yalnız kalmaya dayanamama
- Çabucak düş kırıklığına uğrama, bunaltı ve çökkünlük belirtileri
- Öfke kontrolünde problem yaşama
- İntihar düşüncesi veya kendine zarar verici davranışlarda bulunma
Borderline kişilik bozukluğu neden olur? *
Borderline kişilik bozukluğunun oluşum mekanizması tam olarak açıklanamamıştır. Çevresel, biyolojik, genetik bazı sebeplerin borderline kişilik özellikleri geliştirmede beraberce rol aldığı düşünülmektedir. Özellikle çocukluk çağı travmalarının (duygusal, fiziksel, cinsel travmalar) borderline kişilik bozukluğunun gelişiminde belirgin rol oynadığı düşünülmektedir.
Borderline kişilik bozukluğu kimlerde görülür? *
- Kadınlarda, erkeklere oranla 2-3 kat daha sık görülmektedir.
- Birinci derece yakınında borderline kişilik bozukluğu olanlar, bu hastalığa sahip olma açısından risk altındadır.
- Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişiler arasında çocuk döneminde ihmal, taciz, terk edilme gibi olaylar yaşayanların sayısı oldukça fazladır. Erken yaşta karşılaşılan bu travmalar da hastalık gelişiminde rol oynar.
Borderline kişilik bozukluğu ne gibi problemlere yol açar? *
- Sık sık iş değiştirme, işini kaybetme
- İkili ilişkilerde anlaşmazlık yaşama, evliliği sürdürememe, boşanma
- İlişkilerinde yıpratıcı olma
- Dürtüsel davranışlar nedeniyle istenmeyen gebelik, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, madde bağımlılığı, trafik kazası, kavgaya karışma gibi sonuçlarla karşılaşma
- Borderline kişilik bozukluğu hastalarında depresyon, anksiyete, yeme bozuklukları gibi bazı diğer psikiyatrik hastalıkların görülme sıklığı artmıştır.
Borderline kişilik bozukluğunun tanısı nasıl konulur? *
Borderline kişilik bozukluğu için belirlenmiş bazı tanı kriterleri olmakla beraber doğru tanı ancak bir ruh sağlığı profesyoneli tarafından konulabilir. Yapılan muayenede kişinin geçmiş öyküsü detaylandırılır ve kişilik testi sonucunda tanı konulabilir.
Borderline kişilik bozukluğunun tedavisi nedir? *
Tedavide kullanılan temel yöntem psikoterapidir. Gerekli görüldüğü durumlarda psikoterapiye ilaç tedavisi eklenebilir.
Borderline kişilik bozukluğu tehlikeli midir? *
Borderline kişilik bozukluğu; hastanın yaşam kalitesini her yönden olumsuz etkileyen ve hastanın kendine zarar vermesine kadar uzanabilecek komplikasyonları olan ciddi bir durumdur.
Borderline kişilik bozukluğu ve Bipolar Bozukluk arasındaki fark nedir? *
Bipolar bozukluk ve borderline kişilik bozukluğu birlikte bulunabileceği gibi, özellikle bipolar bozukluğun siklotimi alt tipi, borderline kişilik bozukluğu ile karıştırılabilir. Bipolar bozukluğun özellikle mani döneminde görülen yoğun öfke, dürtüsel ve tepkisel kontrolsüz davranışlar ve depresif dönemde görülen intihar düşünce ve davranışları borderline kişilik bozukluğu ile karışabilir.
Bu nedenle bu iki tanının karıştığı durumlarda ya da bir arada olup olmadığını netleştirmek için duygudurum hastalık döneminin geçmesini beklemek gerekir. Borderline kişilik bozukluğu ergenlik döneminde başlayarak yaşam boyu sürer. Kişinin kendilik algılamasında karmaşa, boşluk hissi, duygusal dalgalanmalar, ani, dürtüsel, kendine zarar verici davranışlar, kişilerarası ilişkilerde iniş çıkışlar, değişkenlik, aile ilişkilerinde sorun, çocuklu çağı travmaları belirgindir. Bipolar bozukluktaki hastalık dönemleri arasındaki iyilik dönemleri borderline kişilik bozukluğunda görülmez.
İLGİLİ İÇERİKLER
- Kalp krizi mi, panik atak mı? Nasıl anlaşılır?
- Kaygı bozukluğu nedir? Kaygılanmamak elde mi?
-
Narsist misiniz? İşte en sık yaptıkları hatalar
