Normal yetişkin kalp atış hızı, istirahatte dakikada 60 ila 100 atış olabilir. Ancak çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. Burada her şeyi öğrenin!
Normal bir kalp atış hızı, kalbin dakikadaki atış sayısı olarak tanımlanabilir. Normal kalp atış hızımızı bilmek için bir cihaz (nabız ölçer) kullanabilir veya nabzımızı bilekten veya boyundan manuel olarak ölçebiliriz.
Bu ölçüm, minimum ve maksimumu belirlemek için istirahatte ve aktivitede yapılmalıdır. Yetersiz egzersiz yapıyor olabileceğimiz için bu verileri bilmek genel sağlık ve spor performansı açısından çok önemlidir.
Ancak normal kalp atış hızının kişiden kişiye değişebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca yaş, cinsiyet, kilo ve fiziksel aktivite gibi faktörler de dakikadaki atım sayısını etkiler.
Yaşa göre normal kalp atış hızı
Kalp atış hızı veya nabız hızı kavramı, kalp atışlarının sayısı ile genellikle 1 dakika olan belirli bir süre arasındaki ilişkiyi ifade eder. Bu, kalbin aktivitesinin önemli bir göstergesidir.
Özellikle normal nabız, ait olduğumuz yaş grubuna göre nelerin beklendiğini ifade eder. Oranı değiştiren, duruma bağlı veya kişiye özgü çeşitli faktörler olabileceğinden, referans olarak alınması gereken bir ölçümdür.
Bazılarında nabız biraz daha hızlı olabilir; diğerlerinde, daha yavaş olabilir. Dakikadaki normal dinlenme atım sayısı (bpm) değerleri aşağıdaki gibidir:
- Yenidoğanlar, ilk aya kadar: 70 ila 190 bpm
- Bebekler, bir yaşına kadar: 80 ila 160 bpm
- 1 ila 2 yaş arası çocuklar: 80 ila 130 bpm
- 3 ila 4 yaş arası çocuklar: 80 ila 120 bpm
- 5 ila 6 yaş arası çocuklar: 75 ila 115 bpm
- 7 ila 9 yaş arası çocuklar : 70 ila 110 bpm
- 10 yaşından büyük gençler: 60 ila 100 bpm
- Yetişkinler: 60 ila 100 bpm
Yaşlandıkça kalp atış hızı düşme eğilimindedir.
Normal kalp atış hızını hangi faktörler değiştirir?
Hareket ettiğimizde kalp daha hızlı atmaya başlar. Hızlı yürürken, genellikle dakikada 80 ila 120 vuruş arasında olacağız. Sadece yemek yeme gerçeği bile dakikada 70-100 vuruşa ulaşmamıza neden oluyor.
Tabii ki, egzersiz sırasında kalp atış hızında kayda değer bir artış var. Bunun nedeni, fiziksel aktivitenin enerji talebini artırması ve kalbin daha fazla çalışması gerekmesidir.
Bu anlamda yoğunluk derecesine bağlı olarak kalp atışı hızlanır ve 120-160’a kadar ulaşabilir. Yüksek performanslı sporcular dakikada 180-200 vuruşa ulaşır. Bununla birlikte, istirahatte kalp atış hızları 60’ın altında olma eğilimindedir.
Yüksek kalp atış hızı
Normal kalp atış hızını etkileyen veya hızlanmasına neden olan birkaç faktör vardır. 100 bpm’nin üzerindeki kalp atış hızına taşikardi denir ve aşağıdaki durumlarda görülür:
- Ortam sıcaklığı: Sıcaklık yükselirse kalp daha fazla çalışır.
- Duygular: Stres, endişe, korku, neşe ve aşk kalp atışlarını hızlandırabilir.
- Fazla kilolu olmak: Obezitesi olan kişilerde dakikadaki atım sayısı normalden fazla olabilir.
- Ateş : Bu durum vücudun metabolik ve kardiyovasküler taleplerini arttırır, böylece kalp atış hızını arttırır. Bu nedenle taşikardi, enfeksiyondan muzdarip kişilerde sık görülen bir semptomdur.
- Cinsel ilişki: Cinsel ilişki, kardiyovasküler çalışmayı teşvik eden başlı başına bir fiziksel aktivitedir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyona genellikle dakikadaki atım sayısında telafi edici bir artış eşlik eder.
- Ağır öğünler yemek: Fazla gıda tüketimi, hücresel çalışmayı ve dolayısıyla dokulara artan kan akışı ihtiyacını artırır. Bu, yağ ve şeker bakımından zengin yiyecekleri yerken daha da fazladır.
- Bir kalp hastalığı : Taşikardi, kalp yetmezliği, ateroskleroz ve kalp kapak hastalığından muzdarip kişilerde tipik bir semptomdur.
Düşük kalp atış hızı
Bradikardi, 60 bpm’nin altında bir kalp hızı anlamına gelir. Bu, yukarıdakilerden daha az yaygındır ve aşağıdaki koşulların bir sonucu olarak ortaya çıkabilir:
- Yaş: Yaşlandıkça, yürürken sadece yavaşlamakla kalmaz, aynı zamanda kalbimiz de daha yavaş atar.
- İlaçlar: Beta blokerler nabzı yavaşlatırken amfetamin türevleri hızlandırır.
- Hipotansiyon : Düşük kan basıncına genellikle daha yavaş kalp hızı, mide bulantısı ve uyuşukluk eşlik eder.
- Kalp hastalığı : Blokaj ve sinüs düğümü disfonksiyonu gibi kalp seviyesindeki elektriksel iletim bozukluklarına sıklıkla bradikardi eşlik eder. Ayrıca bu hastalarda nefes darlığı ve baş dönmesi de görülmektedir.
Bu makaleyi de okumaktan keyif alacağınızı düşünüyoruz: 6 Kalp Hastalığı ve Semptomları
Nabız nasıl hesaplanır
Nabızları en rahat hissedebildiğimiz vücut bölgeleri, bileklerin arkası ve boynun bir tarafıdır (alt çenenin bittiği yerin hemen altında). Tavsiyemiz, nabzınızı bilekten ölçecekseniz, karşı elin orta ve işaret parmaklarını bastırmadan nazikçe yerleştirmenizdir. Bunu yapmak için baş parmağınızı kullanmamalısınız.
Ardından, bir saati gözlemlerken 60 saniye boyunca nabız veya vuruş sayısını sayın. Bazı insanlar 15 saniye saymayı ve ardından 4 ile çarpmayı tercih eder. Diğerleri, pulsometre adı verilen taşınabilir bir cihaz kullanmayı tercih eder.
Çözüm, ölçümleri yatarken veya otururken ve tamamen sakinken yapmaktır. Bu makalede daha önce bahsettiğimiz standartlara göre, bir yetişkin için normal dinlenme kalp atış hızı dakikada 60 ila 100 atış arasında olmalıdır.
Elbette, fiziksel aktivite sırasındaki kalp atış hızınızı da bilebilirsiniz ve bilmelisiniz de. Bunu yapma prosedürü, sürenin bir egzersizi bitirirken veya hemen sonra olması farkıyla aynıdır.
Maksimum kalp atış hızı
Yukarıda elde edilen ölçümler maksimum kalp hızı ile karşılaştırılmalıdır. Bu da standarttır. Adından da anlaşılacağı gibi bu, kalbin bir dakikada efor sarf ederek ulaşabileceği en yüksek kalp atımı sayısını gösterir.
Bu ölçümü belirleyen birkaç formül vardır. En yaygın ve en basiti, kişinin yaşını 226’dan (kadınsa) veya 220’den (erkekse) çıkarmaktır. Böylece, örneğin 50 yaşındaki bir kadının maksimum kalp atış hızı dakikada 176 vuruş olacaktır.
Daha da doğru olduğu düşünülen Karvonen formülü gibi başka yollar da var. Bu, egzersiz sırasında elde edilecek optimal kalp atış hızını belirlemeye çalışır. Bunu yapmak için, uyandıktan sonra dinlenme kalp atış hızı gibi diğer değişkenler hesaplamalara dahil edilir.
Ancak bu hesaplamaların amacı, maksimum kalp atış hızı belirlendikten sonra, egzersiz yaparken ulaşabileceğiniz en iyi seviyeyi bilmenizdir. Ayrıca aşırıya kaçmadan tempoyu da kontrol etmemiz gerekiyor. Orta yoğunlukta çalışmak istiyorsak maksimum frekansın %50-70’inde olmalıyız. Ancak amaç dayanıklılığımızı veya aerobik kapasitemizi artırmak ise %70-85’e kadar çıkabiliyoruz.
Kalp atış hızınızı bilmek neden önemlidir?
Kalp atış hızına dikkat etmemizin iki temel nedeni vardır. Birincisi olası hastalıkları dışlamak. Aslında, doktorun kalp atış hızımızı ölçmesinin nedeni budur.
Bununla birlikte, kalp atış hızı, hastalıkları tespit etmeye yardımcı olan bir referans olsa da, tüm hastalıklar düzensiz kalp atışlarıyla ilişkili değildir ve düzensiz kalp atışlarının tümü kalp hastalığının belirtileri değildir.
Öte yandan, kalp atış hızımızı bilmek, fiziksel durumumuzun nasıl olduğunu ve yeterli düzeyde antrenman yapıp yapmadığımızı bilmemizi sağlar. İkincisi, egzersiz planımızı düzenlemeye ve ilerlememizi değerlendirmeye yardımcı olabilir.
Bunun için antrenman sırasında periyodik olarak nabız ölçümü yapmalıyız. Çok hızlandıysak veya bir seanstan sonra kalp atış hızımızı normal seviyeye getirmemiz uzun zaman alıyorsa, bu yanlış bir şey yaptığımız anlamına gelir.
Normal bir kalp atış hızı nasıl korunur
Kardiyovasküler sağlık bakımı, özellikle yaşlandıkça yaşam kalitemizi iyileştirmek için gereklidir. Normal bir kalp atış hızını korumak için İspanyol Kalp Vakfı’nın bazı önerileri şunlardır:
- Haftada 3 ila 4 kez düzenli aerobik egzersiz yapmak
- Sebze ve meyve tüketimini artırmak
- Tuz, işlenmiş gıda ve şekerli içecek alımınızı azaltın
- Alkol tüketimini sınırlamak veya hiç tüketmemek
- Sigarayı azaltmak hatta tamamen bırakmak
- Stresli ortamlardan kaçınmak
- Aşırı iş yükünü sınırlamak
Doktora ne zaman gitmeli
Normal kalp atış hızındaki bir değişiklik geçici veya kalıcı olabilir. Ancak, tekrarlanırsa, göz ardı etmememiz gerektiğinin bir işaretidir.
Öte yandan, egzersiz yaparken veya spor yaparken, bu hızın arttığını hissetmek ve yüksek bir ritmi olduğunu fark etmek olağandışı değildir. Bu sadece uzun bir süre devam ederse anormal olarak kabul edilir.
Belirgin bir nedeni veya nedeni olmayan veya güçsüzlük veya baş dönmesinin eşlik ettiği hızlı veya yavaş kalp atışları, acil bir durumu ortadan kaldırmak için derhal doktora bildirilmelidir. Nabzınızın, kelimenin tam anlamıyla ve mecazi olarak elinizde bulunan bir sağlık aracı olduğunu unutmayın. İlginizi çekebilir …
