Sıcaklıktaki ani değişiklikler, kışın yaşanan solunum yolu enfeksiyonlarını açıklayan şekilde bağışıklık sistemini etkiler. Ancak yaz aylarında sıcak çarpmasına karşı dikkatli olmalıyız. Bunu size burada açıklayacağız.
Sıcaklıktaki ani değişiklikler, çeşitli sağlık faktörleriyle ilişkilendirilebilir. Genellikle mevsimlerin değişmesinden ve doğal döngüleri değiştiren iklim değişikliğinden etkilendiklerini biliyoruz. Gerçek şu ki, soğuktan sıcağa veya sıcaktan soğuğa geçmek sağlığımızı değiştirebilir ve etkileyebilir.
Vücut, sıcaklığı düzenleyen ve ısı üretimi ile ısı kaybı arasındaki dengeye bağlı olan doğal bir sisteme sahiptir. Bu süreçte üç mekanizma yer alır:
- Termoreseptörler deride ve hipotalamusun preoptik çekirdeğinde bulunur.
- Terleme ve periferik vazodilatasyon
- Beyindeki kontrol alanı
Termoregülasyonda değişikliklere neden olabilecek birçok durum vardır. Örneğin, vücutta 35 °C’den fazla bir düşüş varsa , düşük ortam sıcaklıklarına maruz kalmak kazara hipotermiye neden olabilir.
Ani sıcaklık değişiklikleri: Ani sıcaklık vücudu nasıl etkiler?
Dış sıcaklık yükseldiğinde, insan vücudu tepki verir ve kendini soğutmak için termoregülatör mekanizmasını harekete geçirir. Ancak bazen bu amaçla meydana gelen terleme vücudu soğutmaya yetmemekte ve bu da vücut sıcaklığında tehlikeli bir artışa neden olabilmektedir.
Örneğin sıcak çarpması, yaşayabileceğiniz rahatsızlıklardan biridir. En ciddi ısı yaralanmalarından biri olarak kabul edilir ve en sık havanın 40 °C’nin (104 °F) üzerine çıktığı yaz aylarında ortaya çıkar. Hipertermi hayatı tehdit eden bir acil durumdur.
Sıcak çarpması belirtileri arasında ateş, ajitasyon, kuru cilt, aşırı terleme, mide bulantısı ve kusma bulunur. Kırmızı cilt, hızlı nabız, şiddetli baş ağrısı ve bayılma da görülebilir.
Sebepleri arasında, egzersiz rutini sırasında veya hatta istirahat halindeyken bile eforsuz sıcak çarpması olarak bilinen sıcak ortamlara maruz kalmak yer alır. Bununla birlikte, bazı ilaçların tüketimi, kalbin pompaladığı kan miktarını da azaltarak cilde kan akışını sınırlayabilir. Bu durum, ısıda ani bir artış olduğunda ölümcül olabilir.
Ani soğuklar sağlığımızı nasıl etkiler?
Öte yandan, soğuk havanın solunum ve kardiyovasküler patolojilerin gelişimine katkıda bulunduğunu görüyoruz. Düşük sıcaklıklar kan damarlarının daralmasına veya vazokonstriksiyona uğramasına neden olabilir.
Bu durum kan basıncını ve kalp atış hızını etkiler. Ayrıca kalp ve damar sağlığı riskleri olan kişilerde miyokard enfarktüsü ve trombüs oluşumu olasılığını artırır.
Nazal bölgede bu vazokonstriksiyon meydana geldiğinde mukus kalınlaşır ve mikroorganizmaların yok edilme şansı azalır. Ek olarak, solunum sisteminin kirpikleri, küçük mikroskobik kıllar, hareketlerini azaltarak, mukozayı kolonize edebilecek mukus ve virüsleri ortadan kaldırmayı zorlaştırır.
Öte yandan, soğuk havalar bağışıklık sisteminin kapasitesini etkiler. Bu vazokonstriksiyona bağlı olabilir, fakat aynı zamanda D vitamini sentezlemedeki zorlukla da bağlantılı olabilir.
Kışın özelliği olan güneşli saatlerinin azalması da bazı psikolojik belirtilere neden olabilir. Bunun nedeni, serotonin ve dopamin gibi belirli nörotransmitterlerin sentezinin azalmasıdır. Bu maddelerin azalması, ilgisizlik, halsizlik ve daha az fiziksel aktivite yaratma eğilimindedir.
Soğuk hava gibi virüsler ve bakteriler
Sıcaklık düştüğünde, ortamdaki nem de azalır ve bu da virüslerin ve bakterilerin çoğalmasını destekler. Grip veya alerjiye neden olan soğuğun kendisi değildir. Gerçekte, bu, mikroorganizmaların kolonizasyonunu destekleyen bir iklimdir.
Aslında, bir çalışma, soğuk havanın yanı sıra kuru havanın, soğuk algınlığının ana nedenlerinden biri olan rinovirüs enfeksiyonlarına yakalanma riskini artırdığını gösterdi.
Ancak, yaz aylarında virüs olmadığı anlamına gelmez. Olan şu ki, sıcak iklimler ve daha yüksek nem, solunum sistemine erişimlerini yavaşlatıyor. Bu, yayılma şanslarını en aza indirir.
Bunu da okumak isteyebileceğinizi düşünüyoruz: Aşırı Sıcaklıklar İnsan Vücudunu Nasıl Etkiler?
Klima ve ısıtmanın sağlığa etkileri
Yaz aylarında evlerde, ofislerde, restoranlarda ve diğer kapalı alanlarda klimayı aşırı kullanmak normaldir. Dışarıda serin bir yerde olmak birçok insan için büyük bir rahatlıktır. Isıtma açıldığında kışın benzer bir şey olur.
Bununla birlikte, sıcaklıktaki bu ani değişiklikler sağlığımızı etkiler ve mevsimsel soğuk algınlığı ve alerjilere neden olabilir. Örneğin İspanyol Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği (SEORL-CCC ), klima kullanımının yaz aylarında boğaz problemlerinin ana tetikleyicilerinden biri olduğu konusunda uyarıyor.
Bu kurum, ortamdaki ani değişikliğin farenjit ve larenjit gibi hastalıkların ortaya çıkmasına katkıda bulunduğunu belirtir. Bunlar tıbbi konsültasyon ve antibiyotik tüketiminin en sık nedenleridir.
Ancak ısınmanın da sorunları vardır çünkü çevreyi çok fazla kurutabilir. Bu, solunum yollarının tahriş olması nedeniyle boğazda kaşıntıya ve öksürüğe neden olur. Nem eksikliği ve burun kuruluğu bakteri ve virüslerin çoğalması için ideal ortamdır. Bir araştırmaya göre en çok çocuklar etkileniyor.
Sıcaklıktaki ani değişikliklere nasıl dikkat edilir?
Ani sıcaklık değişimlerinin etkilerinden kaçınmak için, özellikle ısıtma veya klima nedeniyle meydana geldiğinde bazı önlemler alınabilir. Ana anahtar, bu aletleri kötüye kullanmamaktır.
Ayrıca aşağıdaki önlemleri de alabilirsiniz:
- Soğuk ortama geçişi kolaylaştırmak için ısıtıcının olduğu yerlerde çok fazla ısınmayın.
- Evde ve ofiste sıcaklığı 21 ila 23 dereceye ayarlayın.
- Ortam sıcaklığının aniden düşmesi durumunda yanınıza bir palto alın.
- Yaz aylarında güneş kremi, şapka veya şemsiye kullanın.
- Doğrudan klimalı yerlere girmekten kaçının; bunu yapmadan önce biraz alışmak için bekleyin.
- Özellikle egzersiz için dışarı çıkıyorsanız, gün boyunca sıvı alımınıza dikkat edin.
- Yılın mevsimine bağlı olarak uygun giysiler giyin.
- Bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için iyi bir diyet ve iyi uyku alışkanlıkları sürdürün.
- Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın.
- Yetersiz havalandırmaya sahip yerlerden kaçının.
Genellikle ani sıcaklık değişikliklerini kontrol edemeyiz
Öngörülebilen tek ani sıcaklık değişimleri, iklimlendirme ve ısıtma ile ilgili olanlardır. Aksi takdirde, hava söz konusu olduğunda bunu yapmak imkansızdır. Yine de sağlığımızı etkilememek için yukarıda sayılanlar gibi önlemler alabiliriz. İlginizi çekebilir …
