Daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü! Olimpiyat ateşi bu yaz Paris’te yanıyor. 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları ve hemen ardından yapılacak olan Paralimpik Oyunlar binlerce sporcu ve milyonlarca sporsevere tam bir şölen yaşatacak. Kapsayıcılık, kadın erkek eşitliği gibi kavramların öne çıktığı ve halkın katılımına açık koşu, stadyum dışında açılış gibi organizasyonlarla halka daha yakın olmayı hedefleyen oyunlarla ilgili bilmeniz gerekenleri derledik.
Hazırlayan: Aytaç Özkardaş Gozzi
Tüm dünyadan binlerce sporcunun yarışacağı Paris 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları için nefesler tutuldu. Tokyo 2020, Covid-19 pandemisi nedeniyle bir yıl ertelenmişti. Şimdi 3 yıl sonra Paris’te yapılacak olimpiyatlarla oyunlar tekrar dört yıllık periyoduna dönecek. 26 Temmuz-11 Ağustos 2024 tarihleri arasında düzenlenecek oyunlarda 10 bin 500 sporcu, 32 spor dalında, 35 tesiste yarışacak.
TAM 100 YIL SONRA YENİDEN PARİS
Daha önce 1900 ve 1924 Olimpiyatları’na ev sahipliği yapan Paris, tam 100 yıl sonra tekrar ev sahibi şehir oldu. Paris, 2024 Yaz Olimpiyatları ile birlikte üçüncü kez ev sahipliği yapacak. Fransa daha önce üç kez de Kış Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapmıştı (1992, 1968, 1924).
Olimpiyat oyunlarından hemen sonra 28 Ağustos-8 Eylül arasında gerçekleşecek Paralimpik Oyunları ile birlikte Paris’e 15 milyonun üzerinde ziyaretçi gelmesi bekleniyor. Temmuz ve ağustos aylarında zaten normalin üzerinde kalabalıklaşan şehrin bu dev organizasyonla birlikte hareket edilemez noktaya geleceğini düşünen ve oyunların hayırlarına olmadığını savunanların oranı yüzde 44. Aynı ankette Parisliler’in yüzde 52’si şehri oyunlar boyunca terk etmeyi düşündüğünü belirtiyor.
SEİNE NEHRİ’NDE MUHTEŞEM AÇILIŞ TÖRENİ
Bu olimpiyatlarda ilk kez açılış töreni stadyumların dışına taşınıyor. Paris Olimpiyatları’nın açılış töreni 26 Temmuz tarihinde saat 19.30’da Seine Nehri boyunca ve gün batımı sırasında yapılacak. Yaklaşık 10 bin 500 sporcu, 6 kilometrelik bir rota boyunca Seine Nehri’ndeki teknelerle geçit töreni yapacak. Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Seine Nehri’nde düzenlenmesi planlanan Paris Olimpiyatları açılış töreninin güvenlik nedeniyle başka bir yere taşınabileceğini açıkladı. Organizatörler başlangıçta töreni nehir kenarından izleyecek seyirci sayısını 600 bin kişi olarak belirlemişti. Ancak güvenlik kaygıları nedeniyle bu sayı 300 bin civarına düşürüldü. Fransız hükümeti ayrıca, turistlere açılış törenini izlemeleri için ücretsiz giriş hakkı verilmemesine karar verdi. Etkinliğe sadece davetliler ücretsiz bir şekilde katılacak.
HERKES İÇİN MARATON
Paris’te yapılacak Olimpiyat Oyunları’nda halka açık maraton yarışı ile bir ilk gerçekleşecek. Binlerce kişi olimpik sporcuların ayak izlerinde gece koşma şansı elde edecek. İki versiyonu bulunan Marathon Pour Tous (Herkes İçin Maraton) 10 Ağustos günü yapılacak. 42 K (42.195 m) yarış saat 21.00’da başlayacak. 10 K yarışı ise 23.30’da başlayacak ve engelli olanlar da dahil olmak üzere 16 yaş ve üzeri herkese açık olacak.
BREAK DANCE OLİMPİYATLARDA!
Break dans, Paris 2024 Olimpiyat Oyunları programında yer alan disiplinlerin en yenisi! Olimpiyat oyunlarında 28 sabit spor dalına ek olarak dalga sörfü, kaykay, spor tırmanış ve ilk defa break dans (diğer adıyla breaking) yer alacak. 70’li yıllarda Bronx sokaklarında ortaya çıkan özellikle Afro-Amerikalılar arasında popüler olan akrobatik hareketler içeren bir dans. Bu kategoride kadınlar (B-girls) ve erkeklerde (B-boys) 2 madalya verilecek.
16 B-girls ve 16-B-boys madalya kazanmak için birebir yarışacak. Her düello sırasında sporcular DJ tarafından çalınan ve kendilerinin öncesinde bilmediği bir müzik parçası eşliğinde 60 saniye boyunca performanslarını sergileyecek. Jüriden “yaratıcılık, özgünlük, çeşitlilik, teknik, performans, müzikalite” kriterlerine göre en yüksek puanı alan bir sonraki adımda yarışmaya hak kazanacak.
LOGODAKİ KADIN SEMBOLÜ
Altın madalya, alev ve Fransa’nın sembolü Marianne. Paris 2024’ün logosu bu üç ayrı sembolü birleştiriyor. Logodaki altın madalya sporun, başarının sembolü. Organizatörlere göre olimpiyatların sembollerinden alev “bu dev etkinliği yönlendiren, bizi cesur olmaya ve bugün karşılaştığımız zorlukların üstesinden gelmek için oyunları organize etmenin yeni bir yolunu bulmaya teşvik eden eşsiz enerjiyi” simgeliyor. Gelelim logodaki kadın siluetine. Marianne, Fransız kültüründe günlük yaşamın her yerinde var olan, pullarda, belediye binalarının önünde görünen tanıdık bir yüz. Komite, “Marianne, oyunlarımıza ilham veren cesur yaratıcılık ruhunun vücut bulmuş halidir. Sporda, olimpiyatlarda ve paralimpik oyunlarında bulduğumuz hümanizm, kardeşlik, cömertlik ve paylaşma gibi değerleri temsil ediyor. Halkla yakın işbirliği içinde oyunları halk için düzenleme arzumuzu yansıtıyor” diyor. Logoda bir kadın siluetinin yer alması aynı zamanda kadınların olimpiyatlara katılımının tarihine bir saygı duruşu anlamına da geliyor. Kadın sporcular ilk kez 1900 yılında Paris’te yapılan olimpiyat oyunlarında uluslar arası yarışmalara katıldı. 977 atletin sadece 22’si kadındı ve tenis, yelken, kroket, binicilik ve golf sporlarında yarıştılar. Oysa günümüzde olağanüstü kadın sporcuların azmi ve mücadelesi ile işler oldukça farklı bir noktada; Tokyo 2020’de yüzde 48,8 kadın sporcu katılımıyla büyük bir ilerleme kaydedilen cinsiyet eşitliği hedefine Paris 2024’te tam olarak yüzde 50-50 erkek-kadın katılımıyla ulaşılmış olacak.
FRİG ŞAPKASI MASKOTLAR
Paris 2024 Yaz Olimpiyat ve Paralimpik Oyunların maskotu “Phryges” (Frigler) Fransa’nın güçlü bir sembolü olan ve Fransız Devrimi’yle özdeşleştirilen Frig başlığından esinlendi. Üçgen şeklindeki kırmızı şapkalar gülen bir yüze ve gözlere sahip. Spor ayakkabılı maskotta Fransız bayrağının renklerinde kurdelalar ve oyunların logosu bulunuyor.
TÜRKİYE 69 SPORCU İLE PARİS 2024’TE
Yaz Olimpiyatları’na Türkiye 14 branşta 69 sporcu ile katılmayı garantiledi. (Bu rakam dergimizin yayına hazırlandığı tarihe kadar olan sayıyı ifade ediyor. Haziran sonuna kadar kota için yapılan müsabakalar devam edecek ve bu sayının artması bekleniyor.)
Türkiye, Paris 2024’te voleybol, atıcılık, atletizm, badminton, bisiklet yol, boks, artistik cimnastik, eskrim, güreş, halter, okçuluk, tekvando, yüzme ve yelken branşlarında madalya için mücadele edecek.
Olimpiyatlara damgasını vuran cinsiyet eşitliği Türk Olimpiyat Milli Takımı’na da yansıdı. Şimdiye kadar kota alan sporcuların 34’ü erkek, 35’i ise kadın sporculardan oluşuyor.
BİREYSELDE EN ÇOK KOTA GÜREŞTE
Bireysel branşlarda en çok kota alınan spor dalı güreş. 11 sporcu olimpiyatlarda madalya için mindere çıkacak.
Kadınlarda Evin Demirhan Yavuz (kadınlar 50 kg), Zeynep Yetgil (kadınlar 53 kg), Nesrin Baş (kadınlar 62 kg), Buse Tosun Çavuşoğlu (kadınlar 68 kg), Yasemin Adar Yiğit (kadınlar 78 kg) Paris 2024 için kota aldı.
Erkekler serbest stilde Taha Akgül, İbrahim Çiftçi; grekoromen stilde ise Rıza Kayaalp, Enes Başar, Burhan Akbudak, Ali Cengiz yer alıyor.
FİLENİN SULTANLARI OLİMPİYAT ŞAMPİYONLUĞU İÇİN MÜCADELE EDECEK
Üst üste aldıkları galibiyetler ve şampiyonluklarla dünyada birinci sıraya yerleşen A Milli Kadın Voleybol Takımı, Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda
12 sporcuyla mücadele edecek.
FIVB Milletler Ligi’ni kazanıp, sonrasında Avrupa şampiyonu olan ve Dünya Kupası niteliği taşıyan Olimpiyat Elemeleri’ni birinci bitirerek Paris vizesi alan “Filenin Sultanları”, Fransa’da altın madalya mücadelesi verecek.
ARTİSTİK CİMNASTİK VE OKÇULUK TAKIMLARI DA OLİMPİYATTA
Milli Kadın Voleybol Takımı’nın yanı sıra Artistik Cimnastik Erkek Milli Takımı (5 kişi) ile Klasik Yay Erkek Milli Takımı da (3 kişi) ekip olarak olimpiyatta yer almaya hak kazandı. Cimnastik ve okçulukta sporcular, takım yarışlarının yanı sıra bireyselde de mücadele edecek. Her iki takımda yer alan sporcular şöyle sıralanıyor:
Artistik Cimnastik Erkek Milli Takımı: Ferhat Arıcan, Adem Asil, Ahmet Önder, Emre Dodanlı, Ayberk Koşak.
Klasik Yay Erkek Milli Takımı: Mete Gazoz, Ulaş Berkim Tümer, Muhammed Abdullah Yıldırmış.
17 yaşındaki milli okçu Elif Berra Gökkır ise Klasik Yay Bireysel’de yarışacak.
4 KADIN 3 ERKEK BOKSÖR PARİS YOLCUSU
Tokyo’da altın madalya kazanan milli boksör Busenaz Sürmeneli (66 kg) ile gümüş madalya alan Buse Naz Çakıroğlu (50 kg), Paris’te de yer alacak. 2023 Avrupa Oyunları’nda bronz madalya kazanan Hatice Akbaş (54) Gizem Özer (60 kg) de Paris 2024 kadrosunda yer alıyor.
Olimpiyatlara kota alan erkek boksçular ise; Samet Gümüş (51 kg), Tuğrulhan Erdemir (71 kg), Kaan Aykutsun (80 kg).
ATLETİZMDE 7 SPORCU YARIŞACAK
Bireysel branşlarda en çok kota alan sporları güreşten sonra 8 sporcuyla yelken ve 7’şer sporcuyla atletizm ve boks takip ediyor.
Atletizmde Kaan Kigen Özbilen ve Sultan Haydar maratonda yarışacak. Kota alan diğer sporcular ve branşları şöyle sıralanıyor: Ersu Şaşma (sırıkla atlama), Salih Korkmaz (20 km yürüyüş), Yasmani Copello Escobar (400 m engelli koşu), Meryem Bekmez ve Salih Korkmaz (Maraton Yürüyüş Karma Takım Bayrak).
TEKVANDODA 5 SPORCU
Tekvandoda Paris 2024 bileti elde eden isimler şöyle sıralanıyor: Merve Dinçel Kavurat (49 kg), Hatice Kübra İlgün (57 kg), Nafia Kuş Aydın (+67 kg), Hakan Reçber (68 kg), Emre Kutalmış Ateşli (+80).
Paris 2024’te karate branşı yer almıyor. Bu nedenle Tokyo 2020’de karatede madalya alan 4 isim olimpiyatta mücadele edemeyecek.
Bu sporcuların yanı sıra Paris 2024 Yaz Olimpiyatları’na Türkiye atıcılık branşında 4, yüzmede 2 ve badminton, halter, yol bisikleti, eskrimde birer sporcu ile katılacak.