Kapak Fotoğrafı: @tezza.barton
Bağımsızlık, kendi kendine yetmek veya kendinize bakmak anlamına gelir. Randevularınızı almak ve randevularınıza uymak, iş için verilen görevleri tamamlamak veya sağlıklı ve güvenli bir yaşam ortamını sürdürmek gibi bir yetişkin olarak bağımsız hareket etmek çoğu zaman gereklidir. Ancak her özellik gibi bağımsızlık da aşırıya kaçıldığında tehlikeli olabilir. Herkes kendi başına üstesinden gelemeyeceği zorluklarla karşılaşır ve herkesin destek olmadan karşılayamayacağı ihtiyaçları vardır. Bireyin olağan bağımsızlık düzeyinin ötesinde, aşırı bir bağımsızlık arzusu veya davranışı hiper bağımsızlık belirtisi olabilir.
Hiper Bağımsızlık Nedir?
Hiper-bağımsızlık, gerçekten başkalarının yardımına veya desteğine ihtiyaç duyduğunda bile, her konuda tamamen bağımsız olmaya yönelik bireysel çabaları ifade eder. Birinin bağımsız olma ihtiyacı sağlıksız bir uç noktaya ulaştığında bu hiper-bağımsızlıktır. Aşırı bağımsız bir birey, zararlı olsa bile yardım veya destek istemekten kaçınacaktır. Aşırı bağımsızlık bir travma tepkisi olabilir.
Hiper Bağımsızlığın İşaretleri
Hiper-bağımsızlık bireye bağlı olarak farklı şekilde ortaya çıkabilse de belirtileri şunları içerebilir:
Aşırı başarı: Hiper-bağımsız insanlar, işlerine veya kişisel projelerine, yükü kendi başlarına yönetemeyecekleri noktaya kadar aşırı bağlılık gösterebilirler.
Yetki vermeyi veya yardım istemeyi reddetme: Hiper-bağımsız insanlar, bunaldıklarında başkalarından kendilerine yardım etmelerini istemekte zorlanacak veya görevleri başka birine devredemeyeceklerdir.
İlişkilerde zorluk: Yakın ilişkiler doğası gereği birbirine bağımlıdır ve hiper-bağımsız bir kişi, duvarlarını yıkmak ve diğer kişinin içeri girmesine izin vermek için mücadele edecektir.
Gizlilik: Hiper-bağımsız olanlar genellikle kendi içlerine kapanırlar veya kendilerine karşı kullanılabilecek kişisel bilgileri paylaşma konusunda isteksiz olurlar.
Diğer insanlara güvensizlik: Bazen bir kişi aşırı bağımsızdır çünkü başkalarının onu hayal kırıklığına uğratacağından veya güvenine ihanet edeceğinden endişelenir.
Az sayıda yakın veya uzun vadeli ilişki: Diğer insanlara açılamadıkları için aşırı bağımsız kişilerin arkadaşlıklar ve romantik ilişkiler kurması ve sürdürmesi zor olabilir.
Stres veya tükenmişlik: Hiper-bağımsız insanlar, ihtiyaç duyduklarında yetki vermek veya yardım istemekle uğraştıklarından, çoğu zaman kaldırabileceklerinden fazlasını üstlenirler, bu da artan strese ve hatta tükenmişlik belirtilerine yol açar.
Muhtaçlıktan hoşlanmama: Başkalarına güvenmek istememenin yanı sıra, hiper-bağımsız insanlar kendilerine güvenen başkalarına içerleyebilir veya direnebilirler.
Travma Yanıtları
Bir kişi, sağlıklı bir şekilde başa çıkamadığı rahatsız edici, üzücü veya hayatı tehdit eden bir olay yaşadığında, bu olay travmatik olarak kabul edilir. Travmatik olaylar, araba kazası veya doğal afet gibi tekil deneyimler olabileceği gibi ihmal veya istismar gibi kronik ve sürekli de olabilir.
Çocuklukta yaşanan ve daha sonra yaşamda travma semptomlarına neden olabilecek bazı kronik, stresli deneyimlere olumsuz çocukluk deneyimleri (ACE) adı verilir. ACE, fiziksel hastalık, depresyon, anksiyete ve hatta yetişkinlikte erken ölümle bağlantılıdır. Birisi travmatik bir şey yaşadığında beyin, vücudun hayatta kalma tepkileri olarak da bilinen savunma mekanizmasını otomatik olarak etkinleştirir. Bu, bedenin anlık olarak en güvenli tutacak davranışları seçtiği anlamına gelir. Beyinlerimiz, bizi güvende ve hayatta tutma eğiliminde olduğu için, travmatik bir olay geçtikten sonra eğer bunu işlemezsek, hayatta kalma modunu uzun süre sürdürme eğiliminde oluruz (hatta bu artık uygun veya faydalı değilse bile).
Aslında travmatik olaylardan sağ çıkma konusunda o kadar iyiyiz ki, travmaya yanıt olarak genetik ifademiz değişebilir ve travma tepkisini nesiller arası travma yoluyla çocuklarımıza aktarabiliriz.
Ne yazık ki bu, travmadan kurtulmaya yardımcı olsa da travma tepkisi, travmatik olayın bağlamı dışında genellikle zararlıdır. Aşırı bağımsızlık, uyumsuz olabilecek bir travma tepkisidir.
Hiper Bağımsızlık Neden Bir Travma Tepkisi Olabilir?
Hiper-bağımsızlık, çeşitli nedenlerden dolayı travmaya tepki olarak gelişebilir. Travma yaşayan herkes aynı travma tepkilerini vermeyebilir ve hatta bazı insanlar yaşadıkları travmanın sonucunda bağımsız olamayacaklarına inanmaya başlarlar.
Sosyal desteği hak etmediğini hissetmek: Aşırı bağımsızlık yaşayan travma mağdurları, diğer insanlardan destek veya yardım almayı hak etmediklerine inanabilirler. Onlara yardıma ihtiyaç duymanın veya destek almanın kabul edilemez olduğu söylenmiş olabilir ve bu nedenle bu ihtiyaçtan kaçınmak için aşırı bağımsız hale gelebilirler.
Geçmiş ihmal: Bazı insanların travması, ihtiyaçlarının karşılanmadığı dönemlerden geçmeyi içerir ve bu nedenle hayatta kalma çabası içinde hiper-bağımsız eğilimler geliştirebilirler. Yaşadıkları ihmal onlara sadece kendilerine güvenebileceklerini öğretti. Başkalarının kendilerine yardım edemeyeceğine ya da etmeyeceğine inanabilirler ve bu nedenle başkalarından yardım ya da destek aramanın bir anlamı yoktur.
Başkalarına güvensizlik: Hiper-bağımsızlık başkalarına güvenme konusundaki isteksizlikten de ortaya çıkabilir. Travma mağduru, bakıcıları tarafından istismara maruz kalmış olabilir. Bu, başka bir kişiye güvenme kavramını o kişinin kendisini istismar etmesiyle eşleştirebileceğinden, yardım isterken güvensiz hissetmeye yol açabilir.
Başa çıkma mekanizması: Bazen aşırı bağımsızlık, belirsizlikle başa çıkmanın bir yolu olabilir. Travmadan kurtulanların çoğu, travmalarının bir parçası olarak kontrol kaybı yaşarlar ve aşırı bağımsızlık, onların çevreleri üzerinde kontrol duygusunu yeniden kazanmaya çalıştıkları bir yol olabilir.
Hiper bağımsızlığa yol açan diğer nedenler
Yardıma ihtiyaç duymamanın üstün olmanın, yardım istemenin ise zayıflık olduğuna inanarak yetiştirilen çocuklar. Bu özellikle rekabetçi aileler ve üstün zekalı/yetenekli çocuklar için geçerli olabilir.
Ebeveynleştirilmiş ve ailede rol değişimi yaşayan çocuklar. Kelimenin tam anlamıyla hiçbir yardımları yoktu ve desteğe alışkın değiller. Çoğu zaman benlik duyguları, kendileri ve başkaları için yapabileceklerine bağlıdır.
Temel ihtiyaçları karşılanan çocuklar (kendilerini mutlaka ihmal edilmiş olarak görmüyorlardı), ancak sürekli olarak işleri kendi başlarına yapmaları gerektiğine dair bir mesaj alıyorlardı. Okulda, sosyal alanda, aktivitelerde veya ilgi alanlarında bir şeyleri çözmelerine yardımcı olacak hiçbir yetişkin yoktu. Kendi başlarına oldukları hissini geliştirdiler.
Hiper Bağımsızlık Tedavisi
Hiper-bağımsızlık, hem kişisel hem de ilişkisel sorunlara yol açabilecek aşırı bir bağımsızlık biçimidir. Hiper-bağımsız kişi, bir ihtiyacını yardım almadan karşılayamadığında ancak destek alamadığında sorun yaşayabilir. Ayrıca başkalarına güvenmemeleri nedeniyle sıklıkla kişilerarası ilişkilerde zorluk çekerler.
Aşırı bağımsızlık resmi bir tanı olmasa da bir travma ve stres tepkisidir. Travma sonrası stres bozukluğu veya travma geçmişinin tetiklediği başka bir zihinsel sağlık sorunu olan kişiler aşırı bağımsızlık yaşayabilir.
Aşırı bağımsızlığı deneyimleyen bir kişi, terapide sağlıklı ilişkiler, güven ve kendi sınırlamalarını kabul etme üzerinde çalışabilir. Aşırı bağımsızlık bir travma tepkisi olduğundan, travmaya dayalı bakım bu tedavinin önemli bir bileşenidir.
Hiper Bağımsızlıkla Başa Çıkmak
Herhangi bir travma tepkisi hakkında hatırlanması gereken önemli bir şey, bunun stresli ve adaletsiz bir durumda hayatta kalmanın ve başa çıkmanın bir yolu olduğudur. Aşırı bağımsızlık, sorunlara neden olsa da, bu tepkiyi geliştirdiyseniz muhtemelen travmatik bir durumdan kurtulmanıza yardımcı olmuştur. Artık size hizmet etmeyen davranışları bırakmaya çalışırken bu yanıtın size nasıl yardımcı olduğunu anlayabilirsiniz.
Bir travma tepkisini aşmanın zaman aldığını ve gerileme dönemlerinin yanı sıra ileriye doğru küçük adımları da içerebileceğini unutmayın. Kendinize karşı nazik olun ve zor zamanlara yer bırakın.
Son olarak desteğin mevcut olduğunu bilin. Terapi sizin rahat edebileceğiniz bir hızda ilerleyebilir ve iyileşmeniz için herhangi bir son tarih yoktur. Size uygun bir uzman bulmaya zaman ayırın ve geçmişinizden kurtulmanıza yardımcı olan uyumsuz başa çıkma kalıplarından kurtulabileceğinizi bilin.
