Doğum kontrol yöntemleri hamileliği önlemek için kullanılan herhangi bir yöntem, ilaç veya cihazdır. Kadınlar birçok farklı doğum kontrolü arasından seçim yapabilirler. Bazıları hamileliği önlemede diğerlerinden daha iyi çalışır. Kullandığınız doğum kontrolü tipi sağlığınıza, gelecekte çocuk sahibi olma arzunuza ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önleme gereksiniminize bağlıdır. Doktorunuz sizin için en uygun olduğuna karar vermenize yardımcı olabilir.
Hamileliği önlemede en etkili ile en az etkili yöntemler sırayla şunlardır:
- Kadın ve erkek sterilizasyonu: Ameliyat veya tıbbi bir prosedürle hayatınızın geri kalanında gebeliği önleyen doğum kontrolü.
- Uzun etkili geri dönüşümlü kontraseptifler veya “LARC” yöntemleri (intrauterin cihazlar, hormonal implantlar): LARC’lar yönteme bağlı olarak 3 ila 10 yıl sürer.
- Kısa etkili hormonal yöntemler (hap, mini haplar, yama, vajinal halka)
- Bariyer yöntemleri (prezervatif, diyafram, sünger, servikal kapak): Her seks yaptığınızda kullandığınız doğum kontrolüdür.
- Doğal ritim yöntemleri: Ovulasyon testi veya bir doğurganlık monitörü yumurtlama günlerinizi bulmanıza yardımcı olabilir.
Doğum kontrol hapı nasıl kullanılır?
Bugün, dünyadaki kadınlar hamileliği önlemek için farklı doğum kontrol hapları alıyor. Bu hapları doğru bir şekilde alırsanız %99,9’a kadar etkili olabilir. Doğum kontrol haplarının nasıl kullanıldığı çok önemlidir. Etkili bir şekilde kullanmak için:
- Aynı saatte günde bir hap alın.
- 21 günlük hap alıyorsanız, dördüncü hafta boyunca herhangi bir hap almayın.
- 28 günlük haplar kullanıyorsanız, paketin sonunda bulunan plasebo haplarına ulaştığınızda, aynı şekilde almaya başlayın.
- Mini hap alıyorsanız, her gün bir hap alın. Hapınızı her gün aynı saatte alın. Hap paketinizi bitirdiğinizde ertesi gün yeni bir paket başlatın. Hapsız bir gün geçirmemelisiniz.
- Hapları aldığınız sürece hamile kalmaktan korunursunuz.
Doğum kontrol hapı zararları
Hormonal doğum kontrol yöntemleri çoğu kadın için güvenlidir. Bugünün doğum kontrol hapları geçmişe göre daha düşük dozda hormona sahiptir. Bu, yan etki ve ciddi sağlık sorunları riskini azaltmıştır.
Doğum kontrol hapları, bazı kadınlar için daha düşük kanser riski gibi etkilere sahip olabilir. Ayrıca, farklı marka ve tiplerde doğum kontrol hapları (ve diğer hormonal doğum kontrol formları) bazı sağlık sorunlarını artırabilir. Yan etkileri arasında kilo alımı, baş ağrısı, düzensiz kanama, meme hassasiyeti ve ruh hali değişikliklerini içerebilir. Hormonal doğum kontrolünün sizin için uygun olup olmadığı konusunda doktorunuzla konuşun.
Doğum kontrol hapı ne zaman korumaya başlar?
İlk hap, bir kadının adet döngüsünün başlangıcından sonraki ilk 5 gün içinde alınırsa, başka bir deyişle, dönemin ilk günü, hemen etkili olur. Bununla birlikte, 23 günden daha kısa bir adet dönemine sahip kadınların, 2 tam gün beklemesi gerekecektir. İlk dozu, döngünün ilk gününden 5 gün sonra alırsa, bu hapların etkili olması 2 gün sürer. Kombinasyon hapları yumurtlamayı önleyen iki hormon içerir. İlk hap, adet dönemini takip eden pazar günü alınır. Bu hapların tamamen etkili olması 7 gün sürer.
Doğum kontrol iğnesi
Doğum kontrol iğnesi yalnızca progestin içeren, uzun etkili, geri dönüşümlü, doğum kontrol edici bir ilaçtır. İğne, her 3 ayda bir doktor kliniğinde enjekte edilir. Kadının yumurta bırakmasını durdurarak hamileliği önler.
Doğum kontrol yöntemi olarak sık kullanılan ve %94 oranında etkili olan bir yöntemdir. Etkinliğini sağlamak için 3 ay sonra başka bir enjekte yapmayı unutmamak önemlidir.
