Bebeklerde aft, oral mukozanın ağrılı ülserasyonlarıdır (mukoza zarındaki kusurlar). Genellikle çevreleyen bir kızarıklıkla birlikte beyaz ya da sarımsı leke şeklinde görünürler. Aft, insanlar arasında ağız yarası olarak da bilinen, küçük ağrılı iltihaplardır. Her yaş grubunda görülebildiği gibi bebeklerde aft, 3 aylık olduktan sonra başlar ve 3 yaşına kadar (sıklıkla) görülebilir.
Sayıları ve boyutları aftın yapısına, şekline göre değişir. Aftlar bulaşıcı değildir ve herhangi bir özel tedavi gerektirmez. Ağrıyı hafifletmek için anestezik merhemler veya jeller kullanılır. Aft şekline bağlı olarak genellikle iki hafta içinde iyileşir, ancak bazen aylar sürebilir. Bebeklerde aft ülserlerin tekrarlama olasılığı çok yüksektir, bu da tekrar tekrar ortaya çıkabilecekleri anlamına gelir. Mukoza zarında böyle bir değişiklik uzun süre devam ederse veya mukoza zarı kusuru çok derinse, diğer nedenleri veya hastalıkları öğrenmek için acilen doktora başvurulmalıdır.
Bebeklerde Aft Neden Olur?
Araştırmacılar ağız yarasına tam olarak neyin sebep olduğunu henüz bulamamışlardır. Bununla birlikte, bazı faktörler sebep olarak gösterilmektedir.
Bebeklerde aft hastalığının nedenleri çok çeşitlidir. Çoğunlukla bakteri, virüs veya enfeksiyon sorumludur. Ağız içinde beyazımsı bir kaplama şeklinde görülür. Çoğu durumda, bağışıklık sistemini zayıflatan ve böylece enfeksiyon oluşmasına imkân sağlayan bir hastalık söz konusudur. Ağızdaki mukoza zarı hasar görürse veya genel sağlık durumu zayıflarsa, bakteriler ağız içine yerleşir ve ağız yarasına sebep olur.
Bebeklerde aft sebepleri arasında başka unsurlar da söz konusudur:
- Bağışıklık sistemindeki zayıflık
- Alerjiler (gıda, ilaç, antibiyotik tedavisi vb.)
- Radyasyon tedavisi
- Vitamin veya demir eksikliği
- Asit yanıkları
- Yaralanmalar (ör. Isırık yaraları)
- Yanıklar (çok sıcak yiyecek ve içecekler)
- Zehirlenme
- Sistemik hastalıklar (örn. glüten intoleransı, iltihaplı bağırsak hastalığı, lösemi, diyabet, kan Pıhtılaşma bozuklukları vb.)
- Kötü ağız hijyeni (plak, tartar, diş çürüğü)
- Kuru ağız mukozası
- Afta dönüşen diş etlerinde iltihaplanma (diş eti iltihabı)
Etiketler: Kuru ağız mukozası, diş eti iltihabı, alerji, ağız hijyeni
Bebeklerde Aft Yarası Belirtileri
Tüm aft türlerinin ortak noktası ağrıya neden olmalarıdır. Çiğnerken, yutarken, içerken, diş fırçalarken ve bazen konuşurken… Çok can sıkıcı olarak algılanırlar, ancak zararsızdırlar.
Aft yüzeyinde beyaz, ten benzeri bir kaplama oluşur. Kenarları genellikle kızarır. Bebeklerdeki hassas ağız mukozasına zarar veren aftlar patlayarak açılır. Ağrılı nokta iltihaplanır, yanma hissine ve bazen şiddetli ağrıya neden olur.
Ağız yarası birkaç aşamayla kendini gösterir:
- Prodromal aşama: yanma, karıncalanma, pürüzlülük ve gerginlik hissi
- Aft öncesi aşama: kızarıklık ve nodül oluşumu (iltihaplı eritem ve sertleşmiş papüller)
- Ülseratif evre: yüksek kenarlı fibrin kaplı mukoza zarı defekti (fibrin, süt beyazımsı görünüme neden olan endojen bir maddedir)
- İyileşme aşaması
Ağız yarası şekle bağlı olarak farklı dağılım ve derinlikte oluşurlar. Klasik bir görünüme sahiptirler. Hemen hemen her bebekte ağız yarası aynı şekle sahiptir.
Bebeklerde aft nasıl teşhis edilir?
Bebeğinizin doktoru fiziki bir muayene ile teşhis koyabilir. Ancak çocuğunuzun diğer nedenleri olup olmadığını anlamak için aşağıdaki testlere de ihtiyacı olabilir:
- Kan testleri
- Yaraların şekli
- Boğaz biyopsisi (yaradan küçük bir doku parçası alarak ve hücreleri mikroskop altında kontrol ederek)
Bebeklerde aft yaraları nasıl tedavi edilir?
Tedavi, bebeğinizin belirtilerine, yaşına ve genel sağlığına bağlı olacaktır. Ayrıca durumun ne kadar şiddetli olduğu da oldukça önemlidir. Tedavinin amacı belirtileri hafifletmeye yardımcı olmaktır. Tedavi şunları içerebilir:
- Daha fazla sıvı içmek
- Herhangi bir ateş veya ağrı için ilaç almak
- Uygun ağız hijyeni elde etmek
- Yaraların ağrısını hafifletmek için jel kullanmak
- Ağrıya yardımcı olması için ağız gargaralarının kullanılması
Çocuğunuz baharatlı, tuzlu veya asitli yiyecekler yememekle kendini daha iyi hissedebilir. Bu yiyecekler ağzı daha fazla tahriş edebilir.
Ağızdaki şiddetli ağrı nedeniyle, özellikle çocuklar yemek yemeyi ve içmeyi reddederler. Soğuk yiyecek ve içecekler burada genellikle sıcak olanlardan daha iyidir. Meyve suları gibi asidik şeylerden de kaçınılmalıdır. Sıvı eksikliği, özellikle küçük çocuklarda hızla tehlikeli hale gelebilir. Bu nedenle, bir çocuk yeterince su içmiyorsa, infüzyon tedavisi için hastaneye yatışı gerekebilir. İyi ağız hijyeni bu konuda çok önemlidir.
Çocuklarda aft yaraları ile ilgili önemli noktalar
- Aft yaraları, ağızda görülen kırmızı kenarlıklı küçük beyaz veya gri yaralardır.
- Genellikle dudakların içinde, yanaklarda veya dilde bulunurlar.
- Uzmanlar kesin nedeni bilmezler. Ancak gıda alerjileri, yetersiz beslenme veya belirli ilaçlar gibi şeylerle bağlantılı olabilirler.
- Ağız yaraları diğer yaralardan farklıdır. Genellikle fiziki muayene ile teşhis edilirler.
- Tedavi, cildin ağrıyı hafifletmesi için ağızdan alınan ilaçlarla veya evde uygulanabilecek yöntemlerle yapılır. Enfeksiyonlar için doktorlar antibiyotik tavsiye edilebilir.
Bebeklerde ağız yarasına bitkisel çözümler
Bebeğinizin yaşına bağlı olarak uygulayabileceğiniz yöntemler ve bitkisel kürler bulunmaktadır. İşte evde uygulayabileceğiniz doğal tedavi yöntemleri ve bitkisel çözümler.
- Bal
Balın anti-mikrobiyal özellikleri vardır, bu nedenle aftın daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur. Tek yapmanız gereken yaraya biraz bal sürmek. En iyi yanı, tadının güzel, böylece çocuklarınız itiraz etmeyecek. Bebeğinizin yaşına bağlı olarak balı kullanmalısınız.
- Ayran
Ayran, bakteri büyümesini ve aktivitesini azaltmaya yardımcı olan laktik asit içerir. Bu yüzden ayranı gargara olarak kullanabilirsiniz. Ayrıca 8 aydan büyük bebeklere ve küçük çocuklara günlük olarak içmeleri için ayran verebilirsiniz.
- Tuzlu su
Tuzlu su listenin başında gelir ve çok eski zamanlardan beri ağız yaralarını iyileştirmek için kullanılmaktadır. Tuzlu su gargarası, ağız yaralarının kurumasına yardımcı olur. 1 tatlı kaşığı tuzlu suyu yarım bardak ılık suyla eritin ve karışımı ağızda birkaç saniye çalkalayın ve hızlı bir şekilde iyileştirmek için bunu günde birkaç kez tekrarlayın. Bebeğiniz için bir bez yardımıyla aft üzerine uygulayabilirsiniz.
- Zerdeçal
Zerdeçal, iyileşme sürecini hızlandıran anti-enflamatuar, antiseptik, antibakteriyel özelliklere sahiptir. Zerdeçal sadece ağrıyı hafifletmekle kalmaz, ağız yarasının daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.
- Hindistan cevizi
Bebeğinize veya çocuklarınıza hindistan cevizi suyu verin. Gargara yapıldığında hindistancevizi sütü, büyük çocuklarda ağız ülserlerini yatıştırmada muazzam sonuçlar verir. Küçük çocuklarda hindistancevizi yağı ülsere sürülebilir. Ancak ölçülü olmak çok önemlidir.
- Köri yaprakları
Köri yaprakları antiinflamatuar ve antimikrobiyaldir. Aynı zamanda A Vitamini, B Vitamini, C Vitamini gibi birçok vitamin içerir. Bu nedenle, çocuğunuzda vitamin eksikliği nedeniyle aft gelişmişse, mamasına köri yaprağı ekleyebilirsiniz.
- Aloe vera
Mucize bitki aloe vera, ağız ülserlerini tedavi etmek için de gerçekten iyidir. Salgı gibi olan jeli bitkiden alıp doğrudan ağız yarasına kullanabilirsiniz.
Jelin geri kalanı için endişelenmeyin, bu bitkinin bir dizi güzellik ve sağlık yararı olduğu için yüzünüze veya saçınıza da uygulayabilirsiniz.
- Buzlu şekerlemeler ve Dondurma
Bebeklerde ve çocuklarda aft oldukça acı verici olabilir, bu nedenle küçük çocuğunuz için iyileşme sürecini eğlenceli hale getirmek amacıyla onlara buzlu şeker verebilirsiniz (tercihen evde yapılan). Soğuk tedavi, bölgeyi uyuşturmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olacaktır.
Karpuzu püre haline getirin ve buz tepsilerine dökün. Derin dondurucuda 5 dakika bekletin. Karpuz katılaşmak üzereyken, küplerin her birine tahta kürdan yerleştirin. Birkaç saat daha derin dondurucuda bekletin.
- Su ve diğer içecekler
Bebeğiniz aft nedeniyle yemek yemekte veya içmekte zorluk çekebilir, ancak çocuğun bol sıvı içmesi ve susuz kalmaması önemlidir. Susuzluk, ağız yarasını kötüleştirecek şekilde ağzın iç kısımlarının kurumasına neden olabilir.
Bebekler için, sıvı alımına ve ağız yaralarının iyileşmesine yardımcı olduğu için emzirin. 6 aydan büyük bebekler için, çocuğunuza yarı katı veya sıvı yiyecekler vermeyi deneyin, böylece daha az rahatsızlık yaşasınlar.
Bebeklerde aft için alınacak önlemler
Yukarıda belirtilen ev ilaçlarının yanı sıra, bu noktaları da aklınızda bulundurun.
- Çocuğunuza sıcak yemek vermekten kaçının
- Yaraları tahriş edebileceğinden çok baharatlı yiyecekler vermeyin.
- Keskin tadı olan her şeyden kaçının
- Dişler için yumuşak kıllı fırçalar kullanın
- Aft bir veya iki hafta sonra bile azalmazsa doktoruyla konuşun.
- İltihap gibi görünen ağız yaralarının bir doktor tarafından kontrol edilmesi gerekir.
- Afta yüksek ateş eşlik ediyorsa, ayrıca bir doktorun görmesi gerekir.
- Ağız dışındaki yaralar uçuk olabilir ve bulaşıcıdır. Ağzının dışında bir yara görürseniz çocuk doktoruna muayene ettirin.
Bebeklerde aft için bitkisel yöntemleri tercih etmeden önce kesinlikle doktorunuzdan tavsiye alınız. Her bebeğin bünyesi faklı olduğundan bu yöntemleri dikkatli bir şekilde uygulamalısınız.
Bebeklerde aft kaç günde geçer?
Bebeklerde aft kısa sürede normale döner. Genellikle 7 ila 14 gün içerisinde ağız yaraları iyileşir. Nadiren uzun süreli aftlar, ciddi bir rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Bu gibi durumlarda hemen hastaneye gidip gerekli tahlilleri yaptırmalısınız.
Bebeklerde ağız yarası için ne zaman doktora gidilmeli?
Yaralar aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora gösterilmelidir:
- Çok acı veriyorsa
- Birkaç haftadan fazla sürerse
- Boyut olarak çok büyükse
- İyileşip tekrar ortaya çıkarsa
Bebeklerde aft için hangi bölüme gidilmeli?
Bebeklerde aft oluşumunun sebebini öğrenmek için öncelikle çocuk doktorundan randevu almalısınız. Eğer yapılan fiziki muayene yeterli değilse tahlil ve testler istenebilir. Çocuk doktoru gerekli görürse, dahiliye veya cilt hastalıkları uzmanına sevk edebilir.
Ağız yarası mı yoksa uçuk mu?
Çocuğunuzun ağzının dışında bir yara varsa, muhtemelen uçuktur. Uçuklar doğrudan temas yoluyla yayılabilir. Ağız yaralarından farklı tedaviye ihtiyaçları olabilir. Çocuğunuzda uçuk olduğunu düşünüyorsanız, doktora başvurmalısınız.
