Emzirmek dünyanın en güzel duygusu. Anne ile bebek arasındaki bağı güçlendiren, bebeği her türlü hastalıktan koruyan ve aynı zamanda annenin doğum kilolarını vermesinde etkili oldukça mucize bir durum… Emzirmeye ve anne sütüne dair merak edilenlere bir göz atalım…
EMZİRME DÖNEMİNDE NELERİ YANLIŞ YAPIYORUZ?
Emzirme döneminde yapılan yanlışlıklardan biri memeden gelen ilk süt olan kolostrumun (ağız sütü) faydasız ve gereksiz olduğu inancıyla sağılıp atılması. Oysaki kolostrum içerdiği bağışıklık sistemini güçlendirici maddeler nedeniyle bebeğin ilk aşısı olarak kabul edilir. Bu dönemde yapılan bir diğer yanlışlık ise bebeklerin doğumdan hemen sonra emzirilmemesidir. Bebeğe şekerli su ya da inek sütü veriliyor ya da hiçbir şey verilmiyor. Oysaki bebek doğar doğmaz anneye verilmeli ve en kısa zamanda anne bebeğini emzirmelidir. Bu dönemde verilecek diğer gıdaların bebeğe yararı değil zararı vardır. Ayrıca bebeğin biberonla beslenmesi ya da bebeğe emzik verilmesi, bebeğin anne memesini tutmasını ve emmesini olumsuz olarak etkiler. Herhangi bir tıbbi engel olmadığı sürece anneler doğumdan hemen sonra emzirmeye başlamalı ve emzirme konusunda anne cesaretlendirilmelidir.
Emzirme süresi ve sıklığını belirleme konusunda patron bebektir! Bebek ne zaman isterse emzirilmeli. Bazı bebekler 10 dakika emip memeyi bırakırken, bazı bebekler saatlerce memede kalmak isterler…
DOĞRU EMZİRME POZİSYONLARI NELERDİR?
Doğru emzirebilmek için annenin rahat bir pozisyonda olması gerekir. Doğumdan hemen sonra anne oturamıyorsa yan yatar pozisyonda ya da yarı yatar pozisyonda, anne oturmaya başladıktan sonra ise anne oturur pozisyonda ve bebek kucağında emzirme yapabilir. Önemli olan bebeğin dik tutulmasıdır. Bizler nasıl yatarak yiyip içemezsek, bebekler de yatarak beslenemezler. Bu nedenle bebek, annenin kucağında mümkün olduğunca dik bir pozisyonda emzirilmelidir. En sık yapılan hatalardan biri; annenin yatakta uyuyarak bebeği de yanına yatırarak, bebeğini memesinde tutması ve bu şekilde emzirmesidir
Yatarak beslenen bebeklerde orta kulak iltihabı sık görülür ve daha da kötüsü bebek emzirme sırasında boğulabilir. Doğru emzirme için bebeğin başı ve vücudu aynı doğrultuda ve düz bir hatta olmalıdır. Bebeğin yüzü memeye dönük ve bebeğin burnu meme başı hizasında olmalıdır. Başparmak memenin üstünde, diğer dört parmak memenin altında ve işaret parmağı alttan memeyi desteklemelidir. Bebeğin ağzı açılmaya ve başı memeyi tutması için itilerek zorlanmamalıdır. Bu tip hareketler bebeğin kızmasına ve huzursuz olmasına neden olur. Bebek memeye yaklaştırıldıktan sonra meme ucu bebeğin dudağına değdirilir. Bebek ağzını açtığında memenin areola denilen kahverengi kısmı mümkün olduğunca bebeğin ağzına sokulur. Bebek sadece meme başını değil areolayı da kavramalıdır. Bebeğin alt dudağı dışa kıvrık olmalı ve çenesi memeye dayanmalıdır.
EMZİRME SÜRESİ VE SIKLIĞI NASIL OLMALIDIR?
Tamamen bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır. Yani burada patron bebektir. Şunu kabul etmeliyiz ki; hiçbir kadının doğumdan hemen sonra memelerinden bol bol süt gelmez. Bebek emdikçe memelerden süt gelir. Dolayısıyla doğumdan hemen sonra sütün gelmesi için bebek sık sık emzirilmelidir. En az 2-3 saatte bir emzirilmeli, bebek daha sık isterse daha da sık emzirilmelidir.
EMZİRME DÖNEMİNDE EN SIK RASTLANAN SORUN NEDİR?
Ağrılı meme başıdır. Ağrılı meme başının daha ileri şekli meme başı çatlağıdır. Meme başı çatlakları emziren annelerin çoğunun yaşadığı ağrılı bir durumdur. Emzirmenin başlangıcında ve sıklıkla da doğumdan sonraki ilk günlerde görülür. Meme başında çatlak oluşmasının nedeni hatalı emzirme tekniğine bağlı olarak bebeğin hatalı pozisyonda tutulması ve bebeğin memeyi hatalı olarak emmesidir. Emzirme sırasında meme ucundaki kahverengi bölge mümkün olduğunca bebeğin ağzının içinde olmalıdır. En sık yapılan hata sadece meme başının bebeğin ağzına yerleştirilmesi ve bebeğin de sadece meme başını emmesidir. Böyle pozisyonda emzirme yapılması ile önce ağrılı meme başı dediğimiz durum ortaya çıkar. Bu şekilde yapılan hatalı emzirmenin devamında da meme başı çatlakları meydana gelir.
Meme başında çatlak oluşmasının nedeni hatalı emzirme tekniğine bağlı olarak bebeğin hatalı pozisyonda tutulması ve bebeğin memeyi hatalı olarak emmesidir.
EMZİRMEYİ KOLAYLAŞTIRAN YÖNTEMLER NELERDİR?
Öncelikle anne ve bebeğin birbirine alışabilmesi için zaman gerekir. Bu birkaç gün alır. Sonrasında birbirine alışan anne ve bebek için emzirme işlemi son derece keyifli bir hal alacaktır. Burada en önemli nokta annenin doğru teknikle emzirme yapmasıdır. Doğru teknikle sık emzirme yapılması ve annenin özgüveninin yerinde olması çok önemlidir.
EMZİRİRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?
Annenin doğru teknikle ve sık sık bebeğini emzirmesi, memelerin boşaltılması ve annenin kendine güvenmesi çok önemli.nMeme ucunun herhangi bir madde ile silinmesi ya da temizlenmesi gereksizdir. Temizlemeye yönelik yapılan işlemler; hem meme başı çatlağı oluşumuna neden olur, hem de her annenin kendi memesinde oluşan ve bebeğinin koklayarak memeyi bulmasını sağlayan maddelerin ortadan kaldırılmasına neden olur. Bu nedenlerle en uygun işlem, emzirme sonrası bebeğin memeyi kendiliğinden bırakmasını beklemek, bebek bırakmıyorsa bebeği memeden yavaşça ayırmaktır. Emzirilen bebeğe özellikle ilk dört hafta kesinlikle emzik ya da biberon verilmemelidir. Anne sütü ile beslenen bir bebeğe ilk 6 ay su dahi anne sütünden başka hiçbir gıda verilmemelidir. Emziren anne bol bol istirahat etmeli, uyumalı, uyumasa bile yatakta bebeğini yanına alıp yatarak dinlenmelidir. Ilık su ile duş almak rahatlatıcıdır. Emzirme döneminde anneler tükettikleri gıdalara dikkat etmelidirler. Kural olarak neyi yiyip neyi içecekleri tamamen anneye bırakılmalıdır. Süt yapan özel bir gıda yoktur. Süt yapan en önemli faktör doğru teknikle ve sık emzirmedir. Ve tabii bol bol su içmektir.
BEBEĞE HEM ANNE SÜTÜ HEM DE MAMA VERMEK DOĞRU MU?
Anne sütü ile beslenme doğal beslenmedir. Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği; ilk 6 ay anne sütü ile beslenme yapılması, altıncı aydan sonra uygun ek gıdalara geçilerek emzirmenin en az iki yaşına kadar devam edilmesidir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin su dahil başka bir gıdaya ihtiyacı yoktur. Eğer çocuğunuzun doktoru tarafından hazır mama önerilmiyorsa kullanmayın ve çocuğunuzu anne sütünden mahrum bırakmayın. Hazır mamalar sıklıkla inek sütünden elde edilir. Dolayısıyla anne sütü ile mukayese edilemez. Ne de olsa her canlının sütü kendi yavrusu içindir!
Emzirdiğiniz için daha hızlı ve fazla kilo verebilirsiniz. Çünkü emzirme sırasında vücudunuzun harcadığı enerji, normal dönemden daha fazladır.
BEBEK EMZİRME SÜRESİ UZADIĞINDA ANNE VE BEBEK İÇİN NE GİBİ DEZAVANTAJLAR OLUŞUR?
Emzirme süresini bebek belirler. Fakat bir saatten fazla süre ile memede kalıyorsa, annenin meme uçlarında sızlama olabilir. Ayrıca eğer bebek meme emmeyi uyumak için bir yöntem olarak kullanıyorsa bu da sakınca yaratır. Uyumak için meme emmeye bağımlı olabilir ve bu durum hem anneyi bunaltıp yorar hem de bebek sadece bu şekilde uyur.
ORTALAMA NE KADAR EMZİRMEK DOĞRUDUR?
Emzirme süresi ve sıklığını belirleme konusunda patron bebektir. Bebek ne zaman isterse emzirilmelidir. Bazı bebekler 10 dakika emip memeyi bırakırken, bazı bebekler saatlerce memede kalmak isterler. Bebek için emmek, sadece karnını doyurmak değil, aynı zamanda bir rahatlama yöntemidir. Genellikle 15 dakika kadar bir memede kalmak bebek için yeterlidir; ancak bebek daha fazla emmek istiyorsa bunun sakıncası yoktur. Bazı bebekler daha uzun memede kalmak isteyebilir. Anne buna müsaade etmeli ve bebek bırakana kadar emzirmeye devam etmelidir. Fakat bebek sürekli memede kalmak istiyorsa bu da uygun değildir ve anne bu durumda yavaşça bebeği memeden ayırmalıdır.
BEBEK ANNE SÜTÜNDEN VAZGEÇMİYOR, UYKU DÜZENİ BOZULUYORSA KESMEKTEN VAZGEÇMELİ Mİ?
Bu durum bebeğin daha memeden ayrılmaya hazır olmadığını gösteriyor. Çok ısrarcı ve katı olmamak lazım. Kısa bir süre memeden kesmeyi ertelemek, ardından tekrar denemek daha uygun bir yaklaşım.
