Vücut, yaşamsal faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmek için bazı minerallere ihtiyaç duyar. Magnezyum da bunlardan bir tanesi. Peki Magnezyum eksikliği belirtileri neler? Magnezyum hangi besinlerde bulunur? Magnezyum tedavisi nasıl olur? Amerikan Hastanesi Aile Hekimi Uzmanı Dr. İsmail Bozkurt magnezyum hakkında merak edilenleri anlattı.
Magnezyum ne işe yarar? *
Magnezyum vücudumuzda bir süre işlemde rol oynamakta. Vücudumuzda çok az miktarda 20-30 g magnezyum mevcut, bu da 3 yemek kaşığına denk geliyor. Erişkinlerde vücutta 24 gr, % 60 kemikte, bir kısmı mobilize edecek şeklinde depolanıyor. %30 kas içinde bulunmaktadır.
Kas tonusu için çok önemlidir. Tüm kasların çalışması için magnezyum büyük önem taşıyor. Kalp kası için de her gün magnezyum gereksinimiz bulunmaktadır.
Hücre membran stabilitesi içinde magnezyum gerekli, böylece geçirgenliğini de regüle ediyor.
Bunun yanı sıra kas ve sinir hücrelerinin dinlenme potansiyeli için otonom sinir sitemi stabilitesi için de önemi büyük. Kemik sağlamlığı ve hormon salınımı için büyük önem taşıyan magnezyum erkeklerde kas kitlesi daha çok olduğu için çok daha önemli bir yere sahip. Erkeklerin günlük magnezyum ihtiyacı ortalama 300 mg’dır. Stres, hamilelik, emzirme dönemi, ağır spor ve ağır iş yükü de magnezyum ihtiyacını artırmaktadır.
- 300 enzim sisteminde kofaktor olarak rol oynar.
- Tüm anabol ve katabol metabolizma işlemlerine katılıyor, ATP için önemli.
- Nukleid asitlerin sentezinde rol oynar.
- Kemik ve dişlerin mineralizasyonu için önemlidir.
- Düz kaslarda nöromuskuler iletiliği azaltır. (uyarılabilirliği azaltıyor)
- Kasın kontraksiyonunu düşürüp, enerji ihtiyacını azaltıp, damar tonusunu azaltıyor.
Spor yapan bireylerde hem fiziksel performans hem de terlemeden dolayı magnezyum ayrı bir öneme sahiptir. Kas gücünün kullanılabilmesi için enerji ihtiyacımız bulunmaktadır. Enerji için glukoza, glukozu kullanabilmek içinse vücudun enzimlere ihtiyacı vardır. Bu enzimler Magnezyuma bağlı olup, magnezyum olmadan spor aktivitesi mümkün değildir. Sporda vücüdumuz çoğunlukla anerob alanında çalışır, bu da oksijenin azalmasına yol açar. Oksijenin azalmasıyla birlikte vücudumuzda laktik asit oluşur ve performansı düşürür. Bu durumun önüne geçmek için magnezyuma ihtiyacımız bulunmaktadır.
Hamilelik ve emzirme döneminde hormonel sebepler nedeniyle magnezyum idrarda daha çok atılıyor. Sinir ve kas iletisi için önemli olan magnezyum sağlıklı kemik gelişimi ve kalsiyum emilimini desteklediği gibi aynı zamanda kalp sağlığını korur, diyabete karşı koruyucudur, enflamasyonu azaltır, egzersiz performansını yükseltir, adet öncesi sendrom belirtilerini hafifletir ve migrene bağlı baş ağrılarını hafifletir.
Magnezyumun temel işlevi yüzde 40’ının bulunduğu kan ve kas sistemlerinde gösterir. Kasların güçlenmesi, protein sentezi ve enzim sistemi aktivitesinde, hücre büyümesinde ve yenilenmesinde önemli rol oynar. Kalsiyum kasın kasılmasını sağlarken magnezyum gevşemesinde yardımcı olur. Damar zarında elastikiyetini ve kan basıncını düzene sokar. Magnezyum sinir hücrelerinin elektriksel sinyallerinin doğru yapışması için gereklidir. Kortizonu ve stresi dengeleyen en etkili vitamin magnezyumdur.
Magnezyum eksikliğinin nedenleri nelerdir? *
Yeterli oranda magnezyum minerali içeren besinler tüketilmemesi, sindirim sistemi ve bağırsak sisteminde magnezyum emilimini engelleyen sorunlar, kullanılan ilaçların yan etkisi, aşırı stres, sigara ve alkol kullanımı, yanlış beslenme alışkanlıkları, çok işlenmiş topraktan ya da işlenmiş gıdaların (beyaz un, rafine şeker) tüketiminden, kimyasal gübreler, sürekli potasyum ve kalsiyum eksikliği görülen kişilerde, tek yönlü beslenme, kronik bağırsak ve böbrek hastalıkları diyabet ve antasit magnezyum eksikliğinin nedenleri arasında yer almaktadır.
Magnezyum eksikliğinde vücudumuzda neler olur? Belirtileri neler? *
Magnezyum eksikliği belirtileri arasında; iskelet kasında ve santral sinir sisteminde, kaslarda titreme ve kramp, çabuk yorulma, uyku ihtiyacının artması, huzursuzluk, bilinç bulanıklığı, kalp çarpıntısı, areioskleroz, hipertoni ve dolaşım bozukluğu, bağışıklık sorunları, uykusuzluk, saç dökülmesi, baş dönmesi, tansiyonun sık sık yükselmesi, Tip 2 diyabet gibi belirtiler bulunmaktadır.
Magnezyumun faydaları neler? *
- Kalp hastalıklarını ve damar hastalıklarını önlemede faydalıdır. Ani kasılmaları önlemekte ve tansiyonu düzenlemektedir.
- Hipertansiyonu olan kişilerde, kalp basıncını düşürür. Damar tonusunu azaltarak, tansiyonunu düşürebilir.
- Baldır kramplarını, istemsiz kasılmaları ve ağrıları önleyebilir. Huzursuzluk ve uyku probleminin çözümünde yardımcı olabilir.
- Migrende damar spazmını kontrol altına alıp migren ataklarını azaltabilir.
- Premenstrual sendrom (PMS) şikayetlerini azaltır.
- Streste etkilidir.
- Hamilelik komplikasyonlarını önleyebilir.
- Beslenme bozukluğu, alkol kullanımı ve vitamin b eksikliği olanların mutlaka kullanması gerekmektedir.
Magnezyum tedavisi nasıl olur? *
Günde ortalama 300- 400 mg alınmalıdır, eksikliğinde en az 4 hafta tedavi devam edilmelidir.
Organik Magnezyum bileşenleri olarak Mg sitrat, Mg orotat, ve Mg hidrojenaspartat tercih edilmelidir.
Magnezyumun idrarda atılımını artıran ilaçlar: Carboplatin, cisplatin, ciclosporin, tiazid, kalp gikozitleri. Emilimini azaltan ilaçlar: ACE inhibitörleri, antasitler, bifosfonatlar, oral kontraseptifler, orlistat, tetra, siklin, çinko ve fosfat ve lifler, kullanan kişilerin mutlaka magnezyum düzeyini kontrol ettirmelidir.
Magnezyum eksikliği olan kişiler aynı zamanda diğer elektrolitleride kontrol ettirmelidir.
Magnezyum hangi besinlerde bulunur? En çok magnezyum içeren besinler neler? *
Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı) kuruyemiş, tohumlar (kaju, susam, kabak ay çekirdeği), baklagiller (nohut, mercimek, barbunya, kuru fasulye), sebzeler (brokoli, taze fasulye, enginar, pırasa), deniz ürünleri (somon, uskumru, karides), bitter çikolata, hindistan cevizi, meyveler (muz, çilek), domates ve rezene magnezyum içeren besinler arasında yer alıyor.
Yüksek tansiyon hastalarında magnezyumun rolü nedir? *
Magnezyum eksikliği kalp ve damar hastalıkları için bir risk oluşturmaktadır. Mg eksikliği; hipertansiyon, kalp yetersizliği ve kalp ritim bozukluğu riskini artırıyor. Yüksek tansiyon, kalp hastalıklarını ve inme riskini artırıyor. Yüksek Tansiyon için kullanılan diüritikler magnezyum eksikliğine neden oluyor. Magnezyum hem baldır ve bacak kramplarını önlemede, hem de kalp kasının işlevinin tam olarak yapması için gereklidir. Kalsiyum antagonisti olarak magnezyum tansiyonu düşürür, kalp ritmini düzenler ve kalp kasını korur.
Magnezyum, diyabet hastalarında damar sağlığını korur. Tüm diyabet hastaları yeterli miktarda magnezyum alımına dikkat etmelidir.
Kemik sağlığı için vitamin D yanında mutlaka magnezyum kullanımı da gereklidir. Vitamin D ince bağırsakta magnezyum emilimini sağlamakta, magnezyum ise vitamin D’nin aktif forma dönüşmesinde rol oynamaktadır.
Check-uplarda, kalp hastaları, tansiyon hastaları, diyabet, hastaları, hamileler, yaşlılar, sporcular mutlaka magnezyum kan seviyelerini kontrol etmelidir.
İLGİLİ İÇERİKLER
- D vitamini hangi besinlerde bulunur? D vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
- Günlük C vitamini ihtiyacı ne kadardır? C vitamini fazla alınırsa ne olur?
- Hamileyken hangi vitaminler kullanılır? Gebelik için hangi vitamin?
- A vitamini en çok hangi besinde var? A vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
- Vitamin detox nedir? Yüze vitamin detoksu nasıl uygulanır?